Dawid Lipski ze swoim tematem 

 Przewodniczący komisji Rady Wydziału, ks. prof. Jan Krokos 

Na początku spotkania przewodniczący Komisji prodziekan WFCh UKSW, ks. dr hab. Jan Krokos powitał Komisję Wydziału, recenzentów, promotorów, doktoranta oraz pozostałych obecnych. Następnie poprosił promotora prof. dr hab. Artura Andrzejuka  o zaprezentowanie życiorysu naukowego doktoranta. Po wystąpieniu promotora, doktorant przystąpił do piętnastominutowego przedstawienia głównych tez swojej rozprawy doktorskiej . P. Dawid Lipski przypomniał, że istotą sporu o jedność czy wielość form substancjalnych, jaki zaistniał między Janem Peckhamem i Tomaszem z Akwinu była problematyka metafizyczna, będąca wyrazem zderzenia dwóch tradycji filozoficznych: neoaugustyńskiej i tomistycznej. Novum pracy było zweryfikowanie i uporządkowanie informacji dotyczących jednego z największych sporów XIII wieku, zarówno przebiegu debaty na Uniwersytecie Paryskim w roku 1270, jak i przybliżenie poglądów oraz wskazanie źródeł argumentacji Jana Peckhama. Następnie doktorant przedstawił układ pracy oraz wyniki badań.

 Przewodniczący komisji Rady Wydziału, ks. prof. Jan Krokos z promotorem, prof. Arturem Andrzejukiem 

 Po zaprezentowaniu rozprawy doktorskiej przez p. Dawida Lipskiego, recenzenci rozprawy doktorskiej prof. dr hab. Janina Gajda-Krynicka oraz ks. dr hab. Jacek Grzybowski przedstawili kolejno swoje recenzje. Po zaprezentowaniu najważniejszych kwestii zawartych w recenzjach nadszedł czas na dyskusję, w której jako pierwsi głos ponownie zabrali recenzenci.

Prof. dr hab. Janina Gajda-Krynicka zwróciła się do doktoranta z prośbą o doprecyzowanie rozumienia ujęcia rozumu oddzielonego w filozofii Arystotelesa.

Doktorant wskazał, że Stagiryta stosuje różne podziały dotyczące koncepcji rozumu ludzkiego, między innymi wyróżnia on nous theoretikos i nous praktikos, wyznaczając im różne cele. Pierwszy nakierowany jest na poznanie istoty (dla niej samej) i operuje w kategoriach prawdy i fałszu. Domeną drugiego jest określenie celu działania i dobór środków potrzebnych do jego realizacji. Paweł Siwek wskazuje, że różnica między tymi rozumami jest wyłącznie funkcjonalna (pragmatyczna), a nie realna. Natomiast wydaje się, że problematyczny jest status intelektu czynnego, który – według Filozofa – jest oddzielony, odporny na doznania zewnętrzne i niezmieszany. Komentatorzy De anima spierali się, czy tak pojęty intelekt jest władzą duszy (jak utrzymywał m.in. Teofrast) czy realnie czymś od niej różnym (jak na przykład wskazywał Aleksander z Afrodyzji).

Ks. dr hab. Jacek Grzybowski zapytał, czy da się obronić opinię św. Tomasza dotyczącą embriologii oraz formy substancjalnej, która zostaje stworzona w 40 lub 80 dniu.

 Dawid Liski przestawia autoreferat 

Doktorant wyraził obawę, czy taka opinia rzeczywiście jest obecna w tekstach Akwinaty, czy jest tylko błędnie mu przypisywana. Słynne zdanie dotyczące 40 i 80 dnia, w którym odpowiednio w męskim i żeńskim zarodku, następuje „wlanie” duszy rozumnej, jeśli znajduje się w tekstach Tomasza, miałoby charakter jedynie erudycyjnej uwagi. Niemniej wydaje się, że Akwinata miejscami wikła się w przyrodoznawstwo arystotelesowskie, które Krzysztof Wojcieszek określa jako pewną niekonsekwencję Tomasza. Natomiast kwestie czysto filozoficzne nie pozostawiają żadnej wątpliwości, że nie ma u Tomasza animacji opóźnionej, a zrodzenie człowieka dokonuje się w sposób nieciągły, przez kolejne powstawania i ginięcia substancjalne. Dusza rozumna jest stwarzana na końcu powstawania człowieka, niszcząc tym samym formy uprzednio istniejące.

Następnie, gdy recenzenci przyjęli odpowiedzi doktoranta i uznali je za wystarczające, przewodniczący Komisji – ks. prof. Jan Krokos rozszerzył dyskusję na pozostałych członków Komisji.

Ks. dr hab. Grzegorz Bugajak poprosił doktoranta o odpowiedź na pytanie, czy spór o dualizm duszy miał wpływ na filozofię nowożytną i współczesną oraz czy spór wpisywał się w dyskusje teologiczne.

Doktorant zaznaczył, że zagadnienie jedności czy wielości form jest jedynie pokrewne temu, co określamy w filozofii problemem dualizmu i trudno znaleźć bezpośrednie jego przełożenie w filozofii nowożytnej i współczesnej. Niemniej w szerszej perspektywie można byłoby zakwalifikować zwolenników wielości form jako dualistów.

Spór o jedność i wielość form rozpoczął się od kwestii stricte teologicznej dotyczącej statusu ontycznego żywego i martwego ciała Chrystusa, oraz zakończył się przez orzeczenie Soboru w Vienne (1311-1312).

 Najmłodsza uczestniczka obrony - Kasia Lipska z mamą, Anną Lipską 

Ks. Dr hab. Paweł Mazanka, prof. UKSW chciał się dowiedzieć, czy spór ten można wykorzystać do obrony postulatu istnienia duszy.

Doktorant odpowiedział, że żadna ze stron sporu nie miała wątpliwości, że dusza rozumna jest nieśmiertelna oraz, że jest stwarzana przez Boga. Jednak Peckham i inni przeciwnicy tezy o jedności (jedyności) formy substancjalnej widzieli w poglądzie Tomasza z Akwinu zagrożenie w postaci skrajnego nominalizmu. Obawiali się, że pogląd Doktora Anielskiego może prowadzić do zachwiania ontycznej struktury ciała ludzkiego, na przykład w kwestii sakramentu Eucharystii czy tożsamości relikwii świętych.

 Doping z sali: doktoranci eksterniści naszej Katedry - mgr Marzena Zajączkowska z mgr. inż. Dariuszem Łaszycą 

Ks. prof. dr hab. Jan Sochoń zapytał doktoranta, czy zgodziłby się z tezą, że filozofia jest niewystarczająca, kiedy mówimy o zmartwychwstaniu, ponieważ brakuje jej argumentacji teologicznej, a metafizyka niepotrzebnie próbuje używać rozwiązań teologicznych?

Doktorant stwierdził, że kiedy mówimy o jedności oraz wielości form nie potrzebna jest nam argumentacja teologiczna, ponieważ są to dwa odrębne porządki. Takie było między innymi stanowisko Ryszarda Knapwella, jednego z pierwszych obrońców poglądów Tomasza z Akwinu. Utrzymywał on, że wszystkie doktryny katolickie mogą być równie dobrze wyjaśniane w świetle tezy o jedności formy, jak i tezy o wielości. Jednakże dla średniowiecznych uczonych kwestie teologiczne były na pierwszym miejscu, dlatego często w sposób pochopny próbowali oni w poglądach metafizycznych używać rozwiązań teologicznych.

Ks. dr hab. Jan Krokos, prof. UKSW Prodziekan WFCh próbował doprecyzować charakter sporu, który był zderzeniem tradycji augustyńskiej z tradycją tomistyczną. Ksiądz Profesor zapytał, jaki charakter miałby on mieć, jeśli nie metafizyczny?

 Recenzenci: prof. Janina Gajda-Krynicka i ks. doc. Jacek Grzybowski z ks. dziekanem Janem Krokosem  

Doktorant odpowiedział, że spór ten jest metafizyczny, ponieważ dotyka problemu teorii bytu. Przez analizę u obu oponentów takich pojęć jak forma, forma substancjalna, materia, istnienie i dodatkowo kwestia ciała Chrystusa, doktorant chciał ukazać jak te podstawowe dla metafizyki pojęcia funkcjonują w systemach poglądów obu filozofów. Doktorant chciał w swojej pracy wskazać, że spór ten sięga głębiej niż psychologia (nauka o duszy) czy teoria poznania.

Ks. prof. J. Krokos poprosił również o nakreślenie novum historycznych tez.

Novum pracy, według doktoranta, to zweryfikowanie i uporządkowanie informacji dotyczących jednego z największych sporów XIII wieku. Dotyczyłoby ono przebiegu debaty na Uniwersytecie Paryskim w roku 1270, argumentacji Jana Peckhama (przybliżenie poglądów i wskazanie ich źródeł), oraz działań Jana Peckhama jako arcybiskupa Canterbury (weryfikacja nie wprost jego wersji wydarzeń).

Po opuszczeniu sali przez doktoranta i gości odbyła się dyskusja recenzentów i członków komisji nad przebiegiem obrony pracy doktorskiej.

Po dyskusji nad obroną rozprawy doktorskiej odbyło się głosowanie nad wnioskiem o rekomendowanie Radzie Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej nadania mgr Dawidowi Lipskiemu stopnia doktora nauk humanistycznych w zakresie filozofii. Z 11 osób uprawnionych do głosowania obecnych było 9. Wniosek przyjęto 9 głosami, przy braku głosów przeciwnych oraz braku głosów wstrzymującym się. Prof. dr hab. Janina Gajda-Krynicka wnioskowała o wyróżnienie rozprawy doktorskiej, co zostało jednomyślnie przyjęte przez komisję oraz członków komisji.

 Moment po ogłoszeniu wyników głosowania przez ks. Jana Krokosa 

Po zaproszeniu do sali doktoranta i gości, przewodniczący Komisji ogłosił wynik głosowania i złożył doktorantowi gratulacje. Komisja, oceniając pozytywnie przebieg obrony, postanowiła wystąpić do Rady Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie o nadanie mgr Dawidowi Lipskiemu stopnia naukowego doktora nauk humanistycznych w zakresie filozofii.

 Mgr Karolina Ćwik, sekretarz Komisji z jej przewodniczącym ks. Janem Krokosem przy papierkowej robocie 

Sprawozdanie: Mgr Karolina Ćwik

Zdjęcia: dr Anna Kazimierczak-Kucharska

 Promotor wyglądał na zadowolonego... 

 Nawet ks. Krokos nie krył zadowolenia... 

 Gratulacje od promotora 

 Gratulacje recenzenta, ks. doc. Jacka Grzybowskiego 

 Gratulacje od prof. Janiny Gajdy-Krynickiej 

 Prof. Janina Gajda-Krynicka z Dawidem Lipskim i jego rodzicami