Długie dzieje psychologii to wielowiekowe rozważania o duszy – περὶ ψυχῆς (peri psychés) – de anima. Arystoteles (384–322), autor pierwszego w dziejach traktatu O duszy wiąże duszę z życiem i przypisuje posiadanie jej wszystkim istotom żywym: roślinom –wegetatywną, zwierzętom – zmysłową, a człowiekowi – rozumną. Tomasz z Akwinu (1224/25–1274) nawiązuje wyraźnie w swojej filozofii do ujęć Arystotelesa, ale znacznie rozbudowuje teorię człowieka, opierając się na swojej nowatorskiej wizji rzeczywistości (w której dominuje akt istnienia) oraz uwzględniając osiągnięcia kilku kolejnych stuleci refleksji (filozofów chrześcijańskich, arabskich i żydowskich). Wyodrębniony z antropologii Tomasza z Akwinu i podjęty w tej książce repertuar tematów usprawiedliwił potraktowanie go jako psychologa.