Toruń, 20-22 kwietnia 2015

   Poster konferencyjny  

W dniach 20-22 kwietnia odbyła się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu konferencja poświęcona tomizmowi biblijnemu. Zgromadziła ona szerokie grono specjalistów, którzy podjęli się trudu ukazania Tomaszowej egzegezy prezentując w swoich wystąpieniach różne zagadnienia z jego licznych komentarzy do Pisma Świętego, a także zwracając uwagę na hermeneutyczne narzędzia stosowane przez Akwinatę. Ten nurt badań nad Tomaszem jest obecnie bardzo żywy dzięki publikacjom między innymi B. Smalleya oraz M. Leverringa, gdyż ukazuje go nie tylko jako teologa, pracującego systematycznie nad problematyką prawd wiary chrześcijańskiej, nie tylko jako filozofa, akcentującego ostateczne rozstrzygnięcia mieszczące się w ramach rozumienia istniejącej rzeczywistości, ale także jako wybitnego biblistę i kaznodzieję.

   Ks. prof. P. Roszak - organizator konferencji skrupulatnie przygotowujący notatki  

Organizatorami konferencji byli ks. dr hab. P. Roszak oraz dr Jörgen Vijgen. Konferencja zgromadziła wielu znawców myśli Akwinaty z Polski, ale także z zagranicy. Spośród zagranicznych gości, którzy przyjechali do Torunia należy wymienić przedstawicieli wiodących ośrodków naukowych zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych: Timothy F. Bellamah OP (Dominican House of Studies, Washington D.C./Leonina Commission, France); Margherita Maria Rossi (Pontifical University of Saint Thomas “Angelicum”, Rome); Henk Schoot (Thomas Instituut Utrecht); Robert Woźniak (Pontifical University of John Paul II, Kraków); Jörgen Vijgen (Major Seminary, Tiltenberg); Jeffrey M. Walkey (Marquette University, USA); Enrique Alarcon (University of Navarra, Spain); Marco Passarotti (CIRCSE Research Centre – Università Cattolica del Sacro Cuore, Milan, Italy); Mauricio Narvaez (Belgium); Lluis Clavell (Pontifical Academy of St. Thomas, Rome); Paul M. Rogers (University of Cambridge, UK); Manuel Lazaro Pulido (Catholic University of Porto, Portugal); Fáinche Ryan (Trinity College, Dublin, Ireland); Catherine Peters (University of St. Thomas, Houston, USA); Randall B. Smith (University of St. Thomas, Houston, USA); Enrique Martinez (Universidad Abat Oliba CEU, Spain); John O’Callaghan (Notre Dame University, USA).

   Dr Manuel Lazaro Pulido oraz Prof. Enrique Martinez z iberyjską przenikliwością analizują argumentację przeciwnika  

Katedra Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej miała również swoich przedstawicieli w osobach: mgr K. Ćwik, która zaprezentowała temat: „Rodzenie Słowa w świetle Tomaszowego komentarza do Prologu Ewangelii św. Jana (J 1, 1-2)”, mgr M. Zajączkowskiej, która wystąpiła z tematem: „Człowiek stworzony jako mężczyzna i kobieta: dwa ujęcia św. Augustyna i św. Tomasza”, oraz dr M. Zembrzuskiego, który zaprezentował referat pt. „Ab intus legere Scripturam. The Role of Understanding (intellectus) in Biblical Exegesis of Thomas Aquinas”.

   Dr Michał Zembrzuski i dr Marcin Trepczyński ustalają wersję obrony i ataku przed wystąpieniami...  

W trakcie konferencji, referaty uczestników dotykały różnorodnej problematyki w ramach tego, co organizatorzy nazwali „tomizmem biblijnym”. Pojawiły się zagadnienia metodologiczne związane ze sposobem cytowania Pisma Świętego w komentarzach biblijnych, sposobem cytowania Arystotelesa, swoistą logiką wykładu, pojawiającymi się racjami prawdziwościowymi i prawdopodobnymi.

   Mgr Karolina Ćwik i dr Michał Zembrzuski komentujący wykłady  

Podjęta została problematyka relacji egzegezy z naturalną wiedzą, którą posiada człowiek i którą może uzyskać w ramach studiów filozoficznych (w czym tkwiłaby różnica między ujęciem Akwinaty, Alberta Wielkiego i Bonawentury) oraz samego określenia teologii bibilijnej (zawartego w Rigans montes oraz w komentarzu do prologu z Ewangelii św. Jana).

   Wykład o miłosierdziu prof. J. O'Callaghana z Notre Dame z USA  

Dotknięta została również bardzo szczegółowa problematyka, która w ramach dzieła Akwinaty może w pełnym świetle być ukazana dopiero w kontekście jego komentarzy biblijnych oraz kazań: kwestia proroctwa, kapłaństwa wszystkich wierzących, zmartwychwstania, przeznaczenia, miłosierdzia. Nie zabrakło również sugestii wiążących jasno określoną Tomaszową metafizyką, którą posiadał Akwinata, z niezwykle ważnymi fragmentami interpretującymi Pismo Święte – np. temat tzw. „metafizyki Księgi Wyjścia” i słynnej formuły określającej Boga jako Ispum Esse Subsistens. Autorzy wielokrotnie podkreślali typowość wykładu Akwinaty: miał charakter kontemplatywny, intelektualny, ale również osadzony w jego antropologii i związany z praktycznym działaniem, szczęściem.

   Mgr Marzena Zajączkowska w trzecim rzędzie, ks. dr Tomasz Huzarek i dr M. Zembrzuski w czwartym rzędzie od dołu  

Pojawiła się również atrakcyjna propozycja zastosowania narzędzi informatycznych mających podstawy w językoznawstwie do tekstu znajdującego się w Corpus Thomisticum. Niezwykle ważne były referaty, w których pojawiły się prezentacje konkretnych przykładów Tomaszowej egzegezy (pojawiły się prezentacje: komentarza do Psalmu 50; Księgi Wyjścia 3, 14; Ewangelii św. Jana 1, 1-2; Listu do Galatów 5; Listu do Efezjan 1, 4; Listu do Efezjan 5, 1-2; Listu do Kolosan 1, 15-17; fragmentów do Księgi Hioba). Ukazywały one najczęściej ubóstwo współczesnej teologii biblijnej względem wybitnego osiągnięcia Akwinaty.

   Prof. Enrique Alarcon odpowiedzalny za najważniejszą tomistyczną stronę internetową - Corpus Thomisticum z ks. prof. Janem Perszonem  

Ważnym atutem konferencji w Toruniu były dyskusje. Organizatorzy zadbali o to, by po każdym referacie była możliwość postawienia pytań i możliwość udzielenia odpowiedzi przez prelegentów. Żywiołowość pytań stawianych ze strony słuchaczy świadczyła o zainteresowaniu poruszanymi tematami. Nie było bowiem żadnego referatu, który nie pozostałby bez komentarzy czy też bez gradu pytań.

   Słuchacze zgromadzeni na auli konferencyjnej - w większości byli to jednak studenci UMK  

Sprawozdanie – Michał Zembrzuski UKSW

Fotografie – Wiktoria Jacuń UMK